İbn Dureyd‘in (ابن دريد) Kitâbu’l-melâhin (كتاب الملاحن) isimli eseri Dil Oyunları başlığı ile Fatıma Betül Kadağ ve Ayşe Kutlu çevirisiyle Ravza Yayınları’ndan çıktı.
İbn Dureyd bu eserini “Zorda kalanlara, içine düştüğü müşkülden kurtulmak için yemine zorlananlara bir çıkış kapısı” olarak tanımlıyor. Eserde tevriye (التورية), ta‘miye (التعمية), kinâye (الكناية), ta‘rîz (التعريض), lugat bilmeceleri ve kelimelerin nâdir mânalarının izahına Arap şiirinden örneklerle yer veriliyor.
Hem çağdaşları hem de sonraki nesiller için önemli bir Arap dili âlimi olan İbn Dureyd, alfabetik olarak hazırlanan ilk Arapça sözlüklerden biri olan el-Cemhera‘nın (جمهرة اللغة) da müellifidir. Ayrıca Cubbâî (أبو علي الجبائي) ile aynı günde vefat etmesi nedeniyle iki alim için “Dil bilimi ile kelam artık öldü (مات علم اللغة والكلام بموت ابن دريد والجبائي)” sözü sarf edilmiştir.
Ayrıca eser hakkında Serhat Eymen Nuray tarafından hazırlanan İbn Dureyd ve Kitâbu’l-melâhin Adlı Eserinin Arap Dilindeki Yeri başlıklı bir yüksek lisans tezi de bulunmaktadır. İlgili teze buradan ulaşabilirsiniz.
Dil Oyunları kitabını ise buradan inceleyebilirsiniz.